Hai đại dự án trên địa bàn TP.HCM là Dự án Khu đô thị Đại học Quốc tế Việt Nam (VIUT) và alibaba an phước do Tập đoàn Berjaya (Malaysia) đầu tư đang cùng… giậm chân tại chỗ sau nhiều năm được cấp giấy chứng nhận đầu tư. Dự án VIUT (tại xã Tân Thới Nhì, huyện Hóc Môn) được cấp giấy chứng nhận đầu tư ngày 1/7/2008, với quy mô diện tích 925 ha và tổng mức đầu tư lên đến 3,5 tỷ USD.


Theo thiết kế, chủ đầu tư sẽ dành trên 100 ha để phát triển thành một trung tâm đào tạo đại học hiện đại bậc nhất Đông Nam Á. Trong đó, ngoài các trường đại học, khu đô thị sẽ cung cấp thêm 20 trường ở các bậc học từ mẫu giáo, tiểu học đến trung học phổ thông. Phần diện tích còn lại được quy hoạch thành khu phức hợp, gồm khu thương mại, khu dân cư, trung tâm hành chính văn hóa, trung tâm y tế quy mô 15 ha phục vụ chữa bệnh và hoạt động chuyên khoa của các trường đại học, câu lạc bộ thể dục thể thao và giải trí, khu công viên cây xanh…

Trong cái nắng nóng của tháng Tư phương Nam, khi mà nhiệt độ ngoài trời lên đến 35 độ C, chúng tôi có chuyến thực tế Dự án VIUT. Từ trung tâm TP.HCM, theo Quốc lộ 22 gần 20 km chúng tôi mới tới xã Tân Thới Nhì, nhưng phải rất khó khăn mới có một người dân chỉ đúng đường đến nơi đặt dự án đất nền alibaba tại ấp Nhị Tân 2. Chúng tôi hỏi chuyện bà Năm, một người dân đã ở đây mấy chục năm thì được biết, nhà của bà nằm trong quy hoạch của dự án. “Nhà tôi ở đã xây mấy chục năm, xuống cấp lắm rồi, muốn sửa sang, cơi nới, nhưng lên xin mấy ông xã không cho”, bà Năm cho biết.

Dù đã có chỉ dẫn tận tình của bà Năm, nhưng cũng phải mất thêm rất nhiều công sức, chúng tôi mới đến được nơi người dân khẳng định đặt biển báo của Dự án. Đó là một tấm biển báo có kích cỡ khá lớn, nhưng những tấm tôn dùng để in thông tin đã bong tróc đang liêu xiêu trong gió, nên phần còn lại chỉ là tấm khung thép đã xỉn màu sau tháng năm dãi dầu mưa nắng. Theo những thông tin được người dân kể lại, thì khoảng năm 2010, có thấy các cán bộ của huyện Hóc Môn xuống đo đạc, kiểm tra, lập biên bản hiện trạng, kiểm kê nhà đất, cây trồng… Sau đó, họ yêu cầu đại diện các hộ ký biên bản để chờ đền bù giải tỏa. Tất cả sự khuấy động của đại dự án chỉ có bấy nhiêu và vì thế, mấy năm sau đó và cho đến tận khi chúng tôi có mặt, người dân tiếp tục “dài cổ” chờ mà vẫn chưa thấy có động tĩnh gì.

Ông Nguyễn Hữu Hùng, Chủ tịch xã Tân Thới Nhì cho biết: “Đây là dự án của Thành phố nên chúng tôi không nắm được thông tin. Nhưng Dự án chậm triển khai, gây những bức xúc cho một bộ phận người dân là chuyện có thật và có gây ảnh hưởng đến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương”. Với tổng mức đầu tư lên tới 930 triệu USD, Dự án VFC cũng đang trong tình trạng tương tự. Dù trấn giữ tại vị trí rất thuận lợi là giữa 3 tuyến đường 3/2 – Lê Hồng Phong – Cao Thắng nối dài tại phường 12, quận 10, nhưng sau nhiều năm, thay vì hình hài cần phải có của một trung tâm tài chính hiện đại, bề thế như quảng cáo của chủ đầu tư, thì toàn bộ diện tích rộng khoảng 8 ha của Dự án lại được phủ kín bởi các dịch vụ trông giữ xe máy, xe ô tô ngày/đêm, rửa xe; phía trong là các dịch vụ khác như sân tennis, tổ hợp khách sạn Kỳ Hòa…

Thế nhưng, ở dự án này UBND quận Long Biên đã cắt đi khoản hỗ trợ khiến mỗi hộ bị thiệt hại từ hàng chục triệu đồng đến hàng trăm triệu đồng”. Bức xúc không kém, bà Âu Thị Tháp, một người dân bị thu hồi đất, nói thêm: “Chiêu” lách quy định, hạ thấp mức hỗ trợ dự án này khá tinh vi. Chỉ một số ít trường hợp được hưởng tiền hỗ trợ là những người chưa nhận đủ mức hỗ trợ 40m2 đất tại dự án cũ năm 2009, nay họ được cộng dồn vào dự án mới, được hỗ trợ cho đủ 40m2 thì thôi. Những ai không dính dáng gì đến dự án cũ thì không được hưởng đồng hỗ trợ nào. Cách tính này không theo quy định nào cả, thể hiện sự tự ý ban hành quy định của quận”.

Người dân có đất bị thu hồi cho Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đất hỗn hợp và tuyến đường liền kề tại phường Việt Hưng đang bức xúc khiếu nại UBND quận Long Biên tự ý đề xuất “cắt” khoản hỗ trợ cho đất nông nghiệp nằm trong địa giới phường, tương đương 30% giá đất ở trung bình của khu vực theo chính sách đền bù giải tỏa của UBND TP.Hà Nội. Trình bày với phóng viên, bà Đinh Thị Xú (tổ 5, phường Việt Hưng) đại diện cho nhiều hộ dân có đất bị thu hồi cho biết: “Theo quy định của thành phố, hầu hết các hộ được nhận hai khoản tiền: tiền bồi thường theo giá đất nông nghiệp ban hành hàng năm (252 ngàn đồng/m2) và tiền hỗ trợ cho đất nông nghiệp nằm trong địa giới phường, tương đương 30% giá đất ở trung bình của khu vực (hơn 2,9 triệu đồng).